Federal Kıbrıs'ta Birleşik Mağusa Hayali...

İki toplumun ortaklığında kurulacak bir devletin belki de arifesindeyiz. İki bölgeyi içerecek Federal Kıbrıs'ta, sınırın iki yakasında yer alacak bölünmüş Mağusa'dan tek bir kent yaratmak için Mağusalıların mücadelesi yıllardır devam ediyor. Dikenli tellerle ikiye bölünmüş ve bir yarısının yaşamdan koparıldığı bir kentin yeniden birleşmesi bu süreçte mümkün olacak mı?

Kentin binlerce yıllık tarihine dönecek olursak, Engomi'de başlayan ve sonrasında Salamis, Suriçi ve Maraş'ta hayat bulan Mağusa'nın tümüyle yeniden hayat bulması ancak federal bir Kıbrısla mümkün olacağını biliyoruz. Bu yapboza (puzzle) benzeyen çokkültürlü, dört parçalı kent, ancak birarada bulunursa ve yeniden birleşirse, geleceğin kenti olma şansını yakalayacaktır. Mağusalılar son yıllarda dini ve etnik ayırım gözetmeksizin, Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar olarak her türlü olumsuzluğa rağmen kentlerine sahip çıktılar. Kapıların kapalı olduğu yıllarda kopan ilişkilerini şimdilerde çok daha sıcak bir şekilde kurdular.

Maraş sahillerinde Kataklismosu her yaz girişinde tekrar kutladılar. Salamis antik tiyatrosunda oyunlarını binlerce seyircinin önünde oynayıp, beraber seyrettiler. Suriçindeki dini günlerde birbirlerinin değerlerine birlikte sahip çıkıp saygı gösterdiler. Kentin kültürel mirasında yapılan restorasyonlarda önyargıları aşıp Othello başta olmak üzere insanlığa mal olmuş tüm değerlerin tekrar hayat bulması için ortak hareket ettiler. Kenti dolayısıyla kentlileri birleştirecek Derinya yolunun açılma sürecini ortak eylemlerle başlattılar.

Mağusa'nın geleceğin kenti olması için gönüllerini birleştirip, yüreklerini ortaya koyan kentliler her türlü dini ya da etnik ayrılığı aşarlarken kentin birleşmesi ve geleceğin kenti olması için projelerini de beraber hazırladılar. Birçok ortak çalışma gruplarında Revival, Ecocity ve  Hands on Famagusta projelerinde yıllarca ortak çalışma yaptılar. Mağusalılar birlikte yaptıkları çalışmalarla kentin tüm parçalarının birleşmesi durumunda Mağusa'nın hayat bulabileceğini tarihsel, bilimsel ve ekonomik nedenlerinden yola çıkarak ortaya koydular. Tarihi, turistik, ekolojik ve çağdaş değerlerin öne çıktığı birleşmiş bir Mağusa'nın, yaratılacak sinerjiyle beraber, birarada yaşamın örneğini oluşturması mümkündür. Doğu Akdeniz'de dolanan cruise gemilerine ve yatlara de uğrak olabilecek limanıyla, turizmin tetikleyeceği tarım, küçük sanayi, sağlık turizmiyle ve gelişen ticaretiyle beraber sadece kent değil ada bir çekim merkezi haline gelebilir. Bir kültür parkına dönüşecek Salamis, Engomi ve St.Barnabasla beraber Dünya Kültür Mirası Listesine eklenecek Suriçi, Maraş'ın turizm potansiyeliyle beraber Mağusa, bütünüyle tüm ada ekonomisinin lokomotifi olmaya adaydır. Yaşam bulacak bir Maraşla beraber ticaret ve turizmin, tarihi dokuyla desteklenmesi durumunda birleşik Mağusa’nın tekrardan Akdeniz’in ve Orta Doğu'nun en önemli kültürel ve ekonomik merkezi olacağı kuşkusuzdur. Şu anda tellerle çevrili ve hayat belirtisi göstermeyen, geçmişte kentin %12.5'luk kısmını oluşturan Maraş'ın ancak tarihi Suriçi, Salamis ve Engomi bölgesiyle hayat bulması gerçekliğini bir çözümle beraber gözardı etmek mümkün değildir. Bu bölgelerin ortak bir fiziki plan ve alt yapıyla birleştirilmesini, siyasetin dikkate alması kaçınılmazdır.

Federal Kıbrıs, Mağusa'nın birleşmesinin ve barış içinde ortak bir yaşamın de önünü açacaktır. Geçmişten bugüne ayrılmaz bağlarla bağlanan bir kentin tekrardan ayağa kalkacağı günler çok uzak değildir.